Çerimoja (Annona cherimola)

Në kohën e fundit në Evropë po importohen fruta shumë intersant tropik. Unë personalisht kam pasë sukses të blejë dhe provojë pemën çerimoja. Në ofertën e shitoreve gjëndet rrallë, por duke ju falënderuar shijës se mirë, sigurisht që shumë shpejt do të gjejë vend të përhërshëm.

Emërtimi çerimoja është shfrytëzuar më se shpeshti për fruta të pemës anone çerimoja (Annona cherimola), e cila rritet në luginat e Andeve në lartësi mbidetare prej 1500 m, prej Kolumbisë gjer në Peru. Duron temperaturë të ulët, prandaj është zgjëruar edhe në viset tjera të nxehta të botës – deri në Izrael dhe Spanjën Jugore. Në këtë punim do i numrojmë rreth 120 lloje.

Çerimoja ka lëvore të gjelbërt. Sipërfaqën e ka jo të rrafshët, duket se në te kanë mbetur shenjat e gishtrinjëve. Dikujt i përngjanë edhe në shindrën. Frutat e forta të papjekura mund t’i lemë në temperaturë të dhomës, në mënyrë që të zbutën. Në brendinë e frutit gjëndet pjesë mishi ngjyrë krem, i cili ka shije të ngjashme me shijen e bananës dhe ananasit. Në frut gjënden rreth 10 – 20 fara të madhësisë se fasulës te cilat janë helmues për vdekje. Pjesa mishore konzervohet kryesisht e freskët.

Për mbirje është rreth 27 °C. Bimët e reja kanë ngjyrë rozë, por shpejt e fitojnë ngjyrën e gjelbert të mbyllur dhe gjethet me qime në formë të vesë, të gjata 10 – 15 cm, në anën e poshtme të se cilave janë të mprehta. Gjethet gjatë dimërit shpesh biejnë. Me rastin e dëmtimit, jorëndom lëshojnë aromë. Në vendet nga të cilat janë rënë gjethet, rriten degë të reja. Të gjitha llojet e anonës kërkojnë shumë dritë, para së gjithash mënyrën e caktuar të dimërimit, çka për kultivuesit paraqet pyetje mjaft të dyshimtë. Unë personalisht anonën, gjatë dimrit e vendosi në vend, me temperaturë prej 10 – 15 gradë celzius. Êshtë dashur që njëkohësisht të provohet mbajtja e disa unikateve gjatë dimërit në temperaturën e dhomës, dhe të përrcillet anona ku do të lulëzojë së pari.

Anona lulëzon dimrit në vitin 3 – 5 –të. Para lulëzimit anona duket si e venitur dhe gjethet kryesisht i bijnë. Lulet i janë të verdha dhe paraqiten në vendet ku më parë kanë rënë gjethet, ose paraqitën me gjethe te reja. Për prashitje janë të nevojshme 2 bimë të cilat mund të prashitën me dorë. Pjekja e frutave zgjatë 5 – 7 muaj.

Mos të ju shqetësoj dukja e bimës, pasi duket si e venitur. Thatësira e shkurtër nuk i pengon, por duhet që edhe dimrit të ujitët. Në qoftë se keni fat, ndoshta do të keni sukses të bleni edhe lloje tjera të anonës:

Annona muricata – anona murikata e cila thirret edhe guanabana, ka më se shumti (1, 5 – 5 kg) dhe frutat ”më tropike”, të cilat paraqitën në trup dhe karakterozohen me maje te thembosura të gjatësisë prej 0, 5 cm.

Kanë ngjyrë të gjelbër. Prej gjetheve të kësaj anone përgatitet çaji korosol.

Printed from http://www.botanix.kpr.eu/sq/print.php?t=11